Gune honetan moldaketa eta ekarpen guztiak onartuko dira, baina ez deskalifikazioak

Luistxo — 2011/09/13 06:53:00 GMT+2

Azpitituluen munduak inoren ekarpenen gainean moldaketak egitea du funts praktikoa. Batek sortzen du auskalo nola ingelesezko azpititulu bat (gidoiaren egileei edo produkzio etxeari baimenik eskatu barik, jakina), eta normalean ingelesezko bertsio horien gainean jaiotzen dira gaztelaniazkoak. Gaztelaniazko bertsio horiek ere moldaketak izaten dituzte batetik bestera, webgune desberdinetan agertzen dira, Amerikako edo Espainiako gaztelaniarako bertsioak sortzen dira, aldatzen dira, biderkatzen dira... Euskarazko bertsioak sortu izan ditugunean ere, gehienetan egingo genuen gaztelaniazko edo ingelesezko testu bat hartuta baten bati, eta harena itzuliz, moldatuz.

Baimenak inplizituak dira: sarean jartzen dute azpititulatzaileek lana, besteek erabili eta birzikla dezaten. Ez dago baimen eskaera espliziturik. Are gehiago, sortzezko baimena, izatez, gehienetan falta izaten da: copyright-a duten gidoi eta testuak dira truke honetan baimenik gabe itzuli eta partekatzen direnak.

Azpitituluak partekatzen dituenak badaki (edo jakin behar luke) bere lana beste batzuek aprobetxatu ahal izango dutela, eta eraldatu ere bai, berak aurrekoena eraldatu duen bezalaxe. Eta eraldaketak, gainera, originalaren ezabaketarik gabe gertatzen dira: beste toki batzuetan bezala, bertsioa gehikuntzak dira hemen, ez aurrekoen ordezkapenak. Originalak bere tokian dirau, nahi duenarentzat baliagarri, moldaketak bezala.

Tamalez, Azpitituluak.com-en, ekarpen gehien egin duen pertsonak ez du horrela pentsatzen. Bere lana ikaragarria izan da, inork ez du euskaraz berak bezainbesteko lanik egin, eta neuk pertsonalki behin eta berriro eskertu diot. Baina beste inork hark egindakoak ukituz bertsio gehigarriak proposatzen baditu, errespeturik gabeko (adibide bat) erantzunak jasatera (bi) kondenatzen da (hiru).

Euskararentzako korpus edo bilduma edo dena-delako hau osatzen segitzeko erabakia hartua daukat. Azpitituluak.com-en ez da inoren ekarpenik atzera botako, arbuiatuko edo ezabatuko, ez originalik, ezta moldaketarik ere. Ekarpen horiek egiteagatik ez zaio inori kargurik hartuko, ez ortografiagatik, ezta materialaren jatorriagatik, ezta bertsioak eraldatzeagatik ere. Eta deskalifikazioak, erantzun mingarri horiek, ezabatzeko ardura hartuko dut, egoki baderitzot. Webgune ireki gisa sortu nuen ekimen hau, eta urteroko euro batzuk kostatzen zait. Irekia izateko petralkeriak moztu behar baditut, hala izango da.

Azpititulu guztiak bildumaren parte izatera igaroko dira; baita beste toki batzuetan sortutako ekarpenak ere, oraintsu JatorrizkoBertsioa.com-en kargatu direnak, adibidez; edo Zinemaldiko zuzendari Jose Luis Rebordinosek udaberrian iragarri zuen beste webgune bat sortzen bada ere (babes ofiziala izango omen duen euskarazko azpidatzien webgune bat, nonbait), hangoak ere ekarriko ditugu. Hala Tutatis!

Alex dio:
2011/09/13 19:34
Erabaki egokia, Luistxo. Eskerrik asko.
Xabier Aramendi dio:
2011/09/13 20:11
Ba ikusita dagoen rollo txarra, erabaki dut ez dudala
egitasmo honetan parte hartzen jarraitzerik.
Gaitzespen, irain, eta mehatxu gehiegi jasaten ari naizenez.
Hortaz erabaki dut ez dudala AZPIDATZI gehiago igoko.
Ongi izan eta AGUR.
Jon dio:
2011/09/14 23:50
Nire ere erabaki egokia iruditzen zait zurea Luistxo. Gainera, orain arte ez diot inoiz Aramendiri erantzun, baina gogoa izan dut behin baino gehiagotan; izan ere, aurreko udaberrian nik ere azpititulu batzuk egin nituen eta batzuetan sinatu gabe joaten ziren, baina berehala hor zegoen Aramendiren erantzuna "nire" azpitituluen gainean bere izena jarrita "doikuntza" batzuk eginda.
Uste dut langintza honetan eta are gehiago euskaraz pertsonalismoak eta soberan daudela, eta bai berriz faltan guztion ahalegina eta lana, bakoitzak ahal duen moduan eta neurrian emana.
Azpitituluak egiterakoan denok ditugu akatsak edo gaizki ulertuak, askotan presaka egindako lanak dira; horregatik behar-beharrezkoak dira moldaketak, zuzenketak. Nik, behintzat, eskertzen ditut.
Ea berriro ere denborarik hartzen dudan beste film batzuk ere euskaraz azpititulatzeko, eta zuek horiek gozatzeko eta behar bada zuzentzeko eta hobetzeko.
Ongi segi!
Ibai dio:
2011/09/16 02:41
Erabaki guztiz zuzena. Arauak betetzen ez dituena, kanpora.

Ahal dudanean, saiatuko naiz lantxoren bat ekartzen.
Nineu dio:
2011/12/20 15:02

Eskertzekoa da egiten ari zareten lana. Oraingoan ere, euskal kulturan ia beti gertatu den bezala gizartetik sortutako ekimenei esker iritsi da euskara esparru berrietara. Honelaxe sortu ziren ikastolak, euskaltegiak, Egunkaria, Durangoko azoka, ...

Xabier Aramendik lan handia egin duela onartu beharra dago, baina ez zait batere egokia iruditzen bere jarrera. Interneteko lan komunalak nola funtzionatzen duen ez duela ulertu dirudi. Wikipedia, software librea eta softwarearen euskaraketa dira komunitate bezala lan egiteko modu horren adibide. Bestalde, ez nator bat bere irizpide ortografiko eta hitz aukeraketarekin, adibidez, nondik atera du lesbiana esan nahi omen duen "emaberekundekoia" hitza? Euskara batuaren ortografia ez errespetatzea ere ez zait serioa iruditzen. Berari hala irudiko ez bazaio ere honelako jokaerek euskarari kalte egiten diote, gaztelerazko "Hoygan"-ekin konparatuko nuke bere idazteko modua. Hala ere, okerrena bere lana ukiezina dela uste izatea da eta zuzentzen/hobetzen saiatzen dena iraintzea.